Các loại cổng kết nối màn hình mà bạn nên biết

Hiện này có lẽ khi nghe tới HDMI , VGA , hay Displayport thì có lẽ chẳng còn lạ lẫm với nó nữa rồi. Chúng là loại cổng phải có để có thể kết nối PC chơi game hay laptop tới màn hình máy tính hay các thiết bị ngoại vi. Vậy mọi người đã bao giờ tự đặt câu hỏi nó là gì ? Và những người đàn anh đi trước các chuẩn này là gì chưa ? Cùng nhau tìm hiểu trong bài viết này nhé

 

RCA

Đầu tiên chúng ta có loại kết nổi cổ xưa nhất RCA đã xuất hiện từ những năm 1940. Dây RCA với ba đầu Trắng,Đỏ,Vàng có lẽ sẽ là thứ mà rất nhiều bạn thế hệ từ đầu 2000 đổ về trước sẽ cảm thấy vô cùng thân thương và quen thuộc do nó xuất hiện trên hầu hết tất cả những thiết bị như đầu chảo , đầu đĩa ,TV, loa đài ngày xưa thậm chí là cả những chiếc máy tính xuất hiện sớm ở VN nữa. Chúng ta quen gọi nó là RCA nhưng thực chất chữ này là để chỉ kết nối kim loại nằm ở hai đầu cáp mới chính xác. Được đặt tên theo Radio Corporation of America, tổ chức đã làm cho kết nối này trở nên phổ biến. Về cấu tạo của cáp RCA rất đơn giản bên trong ra dây đồng hoặc kim loại khác bên ngoài bọc nhựa hoặc chất cách điện. Một đầu sẽ phụ trách truyền hình ảnh thường sẽ là màu vàng , hài đầu còn lại sẽ là âm thanh. Cáp RCA có thể truyền hình ảnh và âm thanh chất lượng tối đa là 480i hoặc 576i tức 720x480 hoặc 576x720. Loại cáp này giờ chắc còn khá ít loại thiết bị sử dụng vì hạn chế về chất lượng cũng như tính năng mở rộng, còn trên máy tính thì tuyệt chúng thật sự rồi.

VGA

VGA hay Video Graphics Array, đây là một trong những chuẩn xuất hình ảnh cổ xưa nhất mà bạn còn có thể tìm thấy được trên khá nhiều thiết bị hiện nay. Được phát triển và ra mắt năm 1987 bởi IBM và chỉ có thể truyền được hình ảnh. VGA chủ yếu được sử dụng để kết nối PC , Laptop với màn hình và một số thiết bị ngoại vi như máy chiếu,.... Ngày nay mọi người vẫn sẽ thấy VGA xuất hiện trên các mẫu màn hình máy tính chơi game và các loại máy chiếu hay là cả những chiếc card màn hình phổ thông. Nhưng gần đây VGA đang dần dần mất đi sự phổ biến của của mình với nhiều lý do.

Đầu tiên , độ phân giải tối đa mà VGA support là FullHD và tần số quét 60Hz, trong khi bây giờ những màn hình chơi game tần số quét cao cùng độ phân giải lớn càng ngày càng nhiều thì VGA với những hạn chế về công nghệ như trên không thể đáp ứng được là chuyện dễ hiểu. Thứ hai là do đã có những chuẩn xuất hình ảnh mới hơn tối ưu hơn VGA ví dụ như HDMI hay Displayport ,... Những thiết bị hiện nay không còn phải phụ thuộc quá nhiều vào một loại kết nối nữa. Và cuối cùng là những thiết bị di động đang ngày càng mỏng nhẹ hơn không thể tích hợp một cổng VGA to đùng cục mịch như vậy được. Vậy nên VGA đã không còn quá phổ biến trong thời đại bây giờ nữa.

DVI

Năm 1999, có một nhóm với cái tên Digital Display Working Group đưa ra cổng DVI viết tắt của Digital Visual Interface. Cổng này có thể truyền tín hiệu hình ảnh số không nén. Các bạn lưu ý là tín hiệu Kĩ thuật số chứ không phải dạng tín hiệu tương tự như cách hoạt động của RCA và VGA. Cho nhiều người chưa biết thì tín hiệu Kĩ thuật số là tín hiệu ở dạng được mã hóa 010101 còn tín hiệu tương tự được biểu diễn ở dạng sóng hình sin.

 Tín hiệu kĩ thuật số có ưu thế tuyệt đối khi so với tín hiệu tương tự khi nó không bị ảnh hưởng và suy giảm tín hiệu khi đối mặt với các tác nhân gây nhiễu như môi trường ,điện áp ,..... . Quay lại với DVI chúng ta có tới 3 chế độ hoạt động: 

DVI-I : Kết hợp cả số lẫn tương tự trong cùng một cổng kết nối

DVI-D: chỉ hỗ trợ tín hiệu số

DVI-A: chỉ hỗ trợ tín hiệu tương tự

Lý do mà DVI phân ra và hộ trợ cả số cả tương tự là vì thời điểm được ra mắt vẫn còn khá sơ khai, nhiều máy tính chơi game vẫn chưa card đồ họa có thể xuất tín hiệu số hoàn toàn còn ngày nay các GPU từ giá rẻ cho đến cao cấp đều đã dùng tín hiệu số hết. Riêng DVI-D và DVI-I còn chia ra thành 2 biến thể: single và dual link. Dây single có thể support tối đa 1920x1200 ở 60hz, còn bản dual thì support tối đa lên tới 2560x1600 ở 60hz. DVI được sử dụng trong các máy tính trong khoảng năm 2000 đến 2008 nhưng không nhiều lắm. Apple là một trong số những công ty có đưa DVI lên laptop (thực chất dùng cổng mini DVI với kích thước gọn hơn), còn các nhà sản xuất máy tính chơi game sử dụng Windows chủ yếu theo đuổi VGA hoặc S-VGA (cổng tròn nhỏ). Lúc đó, để nối laptop DVI với màn hình hay máy chiếu VGA bắt buộc bạn phải dùng thêm adapter. Hạn chế của DVI là nó vẫn rất to và dài nên không thể tích hợp vào những laptop ngày càng mỏng và nhẹ đi. Nó cũng không phổ biến theo cách mà VGA hay HDMI bùng nổ nên bạn sẽ không bắt gặp nhiều thiết bị sử dụng chuẩn này. Giờ đây rất hiếm thiết bị còn xài DVI, nếu có thì chủ yếu là card đồ họa cho máy tính để bàn mà thôi. Apple cũng đã bỏ mini DVI từ năm 2008.

HDMI

HDMI viết tắt của High Definition Media Input, đây là loại cổng kết nối phổ biến bậc nhất thời điểm hiện tại. HDMI có thể truyền tín hiệu video không nén và audio (không nén hoặc nén 8 kênh), và đương nhiên là chuyển sang dùng tín hiệu số nhằm đảm bảo chất lượng hình ảnh cao nhất có thể. Không cần phải nói nhiều, HDMI hiện đang là cổng xuất hình ảnh phổ biến nhất vì nó không chỉ xuất hiện trên laptop chơi game, desktop, màn hình, đầu đĩa DVD, Blu-ray ,TV mà còn cho cả các máy chiếu, đầu thu kĩ thuật và nhiều món đồ chơi công nghệ khác. HDMI có các biến thể với kích thước nhỏ hơn là mini HDMI và micro HDMI, chủ yếu dùng trong điện thoại hoặc các máy tính mỏng nhẹ với tính năng không khác biệt mấy so với chuẩn HDMI full-size.

Các phiên bản của HDMI thì cũng có khá nhiều nhưng có lẽ độ phổ biến hiện tại thì HDMI 1.4 trở lên sẽ nhiều hơn nên mọi người có thể nhìn bảng sau để rõ hơn.

Và mới đây nhất vào tháng 8 năm 2018 HDMI 2.1 đã ra đời với nhiều cải tiến đáng giá như nâng băng thông từ 18gbs lên 48gbs. Hỗ trợ độ phân giải 10K tần số quét 120hz, một con số kinh khủng.

Cái mình thích ở HDMI đó là nó rất đơn giản, chỉ 1 sợi cáp nối giữa máy tính với màn hình là đủ để truyền cả âm thanh lẫn hình ảnh.Do thiết kế của mình nên cổng HDMI cũng rất chắn chắn và bền bỉ, không dễ bị tổn thương ngay cả khi rút ra cắm vào nhiều lần, cũng không dễ bị lỏng làm ảnh hưởng đến tín hiệu. Hơn nữa HDMI cũng có tính năng CEC (Consumer Electronics Control) , giúp cho việc điều khiển các thiết bị dùng HDMI đơn giản hơn nhiều , ví dụ như bạn có một đầu thu và dùng HDMI để kết nối với TV bạn chỉ cần hướng cái điều khiển đầu thu thẳng vào TV và vẫn sẽ điều khiển được đầu thu, như thế sẽ rất tiện để mọi người có thể giấu đầu thu đi làm cho căn phòng bớt dây dợ và đồ đạc gọn gàng hơn.

Thứ mình không thích là nó vẫn còn hơi lớn so với những chiếc Ultrabook hiện tại, đây cũng là lý do nhiều nhà sản xuất phải dùng mini HDMI nhưng bù lại bạn phải đem theo adapter  bên mình. Cổng HDMI cũng có một nhược điểm là không truyền điện nên các món đồ HDMI phải có nguồn riêng.

DisplayPort

DisplayPort được phát triển bởi hiệp hội Video Electronics Standards Association (VESA).DisplayPort cũng có thể truyền cả âm thanh và video nên dễ dàng trở thành đối thủ của HDMI. Các bạn có thể xem qua bảng trên đây để hiểu rõ hơn nhé

Nếu quá khó hiểu thì để mình nói thế này cho đơn giản hơn . Displayport là cổng chủ yếu dùng cho PC chơi game , Laptop gaming cần xuất ra màn hình với tần số quét cao một cách đơn giản không khó khăn và cần nhiều điều kiện như HDMI. Và để đáp trả lại sự ra đời của HDMI 2.1 thì vào tháng 7 năm 2019 phiên bản DP2.0 ra đời với băng thông rộng tới hơn 77gbs, nhờ băng thông rộng lớn này DP2.0 có thể gánh được màn hình 16K HDR ở 60hz, điều mà đến cả HDMI 2.1 chưa làm được.

DisplayPort có một biến thể khá phổ biến là mini DisplayPort. Hiện nó đang được xài cho các máy MacBook từ đời Early 2016 trở về trước, nhiều thiết bị của Lenovo (nhất là dòng ThinkPad) cũng như HP, Dell cũng được trang bị mini DisplayPort. Cũng có khác nhiều các mẫu laptop gaming hiện nay cũng có sử dụng mini DisplayPort để xuất ra màn hình chơi game tần số quét cao, thường sẽ là dây mini DP to DP. Thêm thông tin cho mọi người là mini DP được tạo ra bởi apple rồi sau này được tính chung vào VESA luôn. Tiện nói về Apple thì ngày xưa trên các thiết bị ngày xưa có dùng mini DP nhưng sau này chuẩn Thunderbolt 3 ra đời, tất cả đã được tích hợp vào cổng USB C, lại là cái tên này Thunderbolt 3 sử dụng type C cho mọi thứ truyền tải điện năng dữ liệu âm thanh hình ảnh. Mình sẽ dành một bài viết riêng để nói về Thunderbolt 3 cũng như là type C nhé.

Và đó là những gì mình biết và chia sẻ đến các bạn về nhưng cổng kết nối hình ảnh hiện có. Hy vọng các bạn sẽ thích bài viết này. Thân!